امروز چند دقیقه‌ای یاد روزهای بارانی و برفی آن زمان افتادم که خودت می‌دانی. خانه‌ی میم بالای شهر بود، در کوهپایه، و اکثر وقت‌هایی که اینجا باران می‌گرفت یا برف سبکی می‌بارید، آن‌جا یخ‌بندان بود؛ عکس‌های خیابان برف‌زده یا حیاط بی‌برگ پشت پنجره‌ی خانه‌اش را می‌فرستاد برایم. روزهایی که رادیاتور خراب بود و لباس گرم می‌پوشید را یادم هست. آن پنجره، آن دیوار بلند روبه‌روی پنجره را خوب یادم هست. خانه‌ی بزرگش پرنور اما سرد بود.
حتی مهلت نمی‌دید جای یه زخممون خشک بشه.
خوش‌بختی روی بومه،
کبوتره،
بال داره؛
پر می‌زنه هروقتی حس و حال داره.
دفعه‌ی قبل که اینجا مهمون دوستم بودم و دم صبح با سردرد تنها توی تخت دونفره‌اش می‌خوابیدم فقط آرزو داشتم که م. کنارم باشه و نبود، اون موقع خیال می‌مردم تنها حائل ما فاصله‌ست.
حالا توی تخت تک‌نفره‌ی اون یکی اتاق خونه‌ی دوستم با سردرد می‌خوابم و می‌دونم که تنها حائل ما فاصله نبود. اصلاً «ما»یی در کار نبود.
هه.
دو روز پیش حکم اسماعیل آمد و ما ماندیم؛ ماندیم چه کنیم، چه بگوییم، اصلاً چه فکر کنیم. شاید بالاخره در همین «ماندن» از هر واکنشی متحد شده بودیم، که چه سود. من ناامید نبودم، اما با این اتفاق هم امیدی که به ختم به خیر شدنش نبسته بودم را از دست ندادم. من حتی اهمیتی هم به امید نمی‌دهم چون در حال حاضر توجیهی برایش ندارم. مدت درازی در سیاهی دست‌وپا می‌زدم و شما چه خبر دارید که دلیل داشتن برای ادامه چه کیمیایی‌ست در آن وضعیت، و بعد از آن. من دلیل دارم برای ادامه، اما امید داشتن مسئله‌ی من نیست؛ حتی در چنین شرایطی گشتن دنبال امید ممکن است مرا از ادامه بازدارد.
دیروز به دعوت یکی از دوستان دور دانشگاهی رفتم به جلسه‌ی دفاع از پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد او در رشته‌ی جامعه‌شناسی، عده‌ای از دوستان نزدیک‌ترمان هم بودند. بعد از توضیحات او، استاد داور که چهره‌ی سرشناسی در رشته‌ی خودشان است شروع کرد به داد و قال که همه‌مان ترسیدیم. این همان ذات بحث‌برانگیز بودن رشته‌شان است که اجازه می‌دهد داد و قال کنند، این رفتار برای ما که همیشه سرمان در کار محاسبات خودمان بوده است مقداری عجیب به نظر رسید، البته کمی گذشت و دو استاد دیگر ورود کردند به بحث و ما هم عادت کردیم زبان تند و تیزشان. اواخر نقد استاد داور در مورد سرمایه‌های اجتماعی بود؛ گفت سرمایه‌ی اجتماعی را که دیدید دیروز حکمشان را دادند. اصلا نمی‌گذارند دهان باز کنند. سرمایه‌ی اجتماعی معلمانی هستد که گرفتارند چون معترض به خصوصی‌سازی آموزشند. و این‌ها را با عصبانیت می‌گفت؛ عصبانیت، نه بیچارگی. بعد من دوباره به همان ایده‌ای رسیدم که اسفند سال پیش در جلسه‌ی سخنرانی یک آدم مهم دیگر کشفش کردم؛ آگاهی آرامش می‌آورد؛ یک درد محو و فراگیر را از بین می‌برد و چندین درد واضح می‌زاید. من دومی را ترجیح می‌دهم.
اما راجع به حقیقت؛ من هنوز نمی‌دانم که دانستن همهی حقیقت بر این فرض که شدنی هم باشد، فضیلت است یا نه. اما خوب می‌دانم که اسیر شدن در جزئی شدید از یک کل آفت است؛ گوش و چشم را کر می‌کند و یک تصویر تماماً شدید می‌سازد در ذهن. باید بیشتر سرک کشید و باید به اعداد بیشتر توجه کرد تا شاید نشانه‌هایی از کل پیدا شود.
امروز وقت درس خواندن (گرچه اکثر وقت‌های روزهای اخیرم وقت درس خواندن بوده است) فت‌کتس گوش می‌کردم، که گوینده‌اش با همان لهجه‌ی بامزه‌ی بریتانیایی و مکث‌های کوچک بین کلماتش در خدمت فصاحت گفتار، گفت که آهنگی از شیدا شهابی را پخش می‌کند. همین روزها دوباره فکر آن ایده‌ی در حسرت عمل هیپ‌هاپ‌گردی هم بودم. بعد فکر کردم لزومی ندارد پلت‌فرم متنی باشد، وقتی قرار است اصل ماجرا شنیداری باشد. شاید بالاخره وقت کافی برای سبک و سنگین کردن نظرم راجع به چند شخصیت، چند سبک و چند تشکل کنار بگذارم و اگر نتیجه نظرم را جلب کرد، یک کارهایی هم بکنم، محض تفریح.
یه بخش از هامون که هیچ‌وقت توی فیلمش ندیدید اینه که فقط با یه پیژامه نشسته توی تراس سر مقاله‌اش، از بیرون صدا میاد، نمی‌تونه تمرکز کنه. دفتر دستکش رو جمع می‌کنه میبره داخل خونه، در و پنجره رو محکم می‌بنده، باز میشینه سر کارش اما نمی‌تونه تمرکز کنه. عصبانی میشه. با همون سر و وضع کلید در رو برمیداره میره بیرون. آسانسور خرابه. با دوتا یکی کردن پله‌ها و قدم‌های بلند بلند ۱۵ طبقه آپارتمان رو میره پایین تا برسه ته حیاط؛ زیر نور آفتاب همزمان با این که گوشاشو تیز کرده به همهی پنجره‌های ساختمان نگاه می‌کنه تا بفهمه سر و صدا از کدوم واحد میاد. همه پنجره‌ها کم‌وبیش شبیه همدیگه‌ان، انگار پشت هیچ کدومشون هیچ موجود زنده‌ای زندگی نمی‌کنه. صدا هنوز به گوش هامون می‌رسه اما معلوم نیست از کجا؛ صدا توی کل محوطه پژواک داره اما انگار هیچکس نمی‌شنوه یا اهمیتی نمی‌ده، یا شاید اصلاً هیچکس توی اون ساختمان خراب‌شده زنده نیست.
گاهی «شهر» طوری بهم احساس بیچارگی می‌ده که انگار خاله‌ی پیرم در روستایی آرام و به دور از هر بلایی، چشم به راهمه.
اخیراً متوجه شده‌ام که اگر موقع خوابیدن روتختی‌ام را روی تنم بیاندازم راحت‌تر خوابم می‌برد. حتی گاهی بیدار می‌شوم، روتختی‌ام را که گوشه‌ای مچاله شده دوباره پهن می‌کنم روی تنم و می‌خوابم. قبل از این، من پتوها و ملحفه‌ها -خصوصاً ملحفه‌ها- را تاب نمی‌آوردم. یعنی حتی اگر زیر پتو خوابم می‌برد، حتماً به مرور پتو را کنار می‌زده‌ام. خواهرم اما در بعد از ظهر چله‌ی تابستان هم روی خودش ملحفه‌ای می‌انداخت. از خودش که جرئت نداشتم بپرسم این چه کاریست، مادرم اما می‌گفت خواهرت بدون روانداز نمی‌تواند بخوابد. مادرم، خواهرم را خیلی خوب می‌شناسد، درست برعکس من. البته این را از سر حسادت نمی‌گویم. اگر مادرم مرا به اندازه‌ی رفیق صمیمی‌ام می‌شناخت، با افتخار می‌گفتم که او مرا خوب می‌شناسد. اما این‌طور نیست، و لزومی هم ندارد که باشد.
وزن کم اما محسوس روانداز روی بدن، این حائلی که میان تن و هرچه جز آن است، حس امنیتی می‌دهد که شاید یکی از دل‍ایل بی‌خوابی‌ام نبودن همان حس است. چرا و چطورش را نمی‌دانم، اما کابوس‌ها این را تأیید می‌کنند. بدترین کابوس‌ها آن‌هاییست که در همین خانه و به ظاهر در همان زمان و حالتی که خواب هستم اتفاق می‌افتد؛ انگار روح از بدن جداشده‌ای هستم که همراه با غریبه‌ای وارد خانه می‌شوم و می‌آییم می‌ایستیم بالای سر جسم خوابیده‌ام. بالاخره اگر یک روانداز هم این میان باشد بهتر از نبودنش است.
آزمایش نشان داده‌بود که کمی آن‌طرف‌تر از مرز تیروئید کم‌کار هستم. پزشک اول‍اً پرسید چرا آزمایش داده‌ای و مگر سری که درد نمی‌کند را دستمال می‌بندند؟ البته مثالش درست نبود اما با خودم گفتم آه من حتی با معیارهای یک پزشک متخصص سردوگرم‌دیده هم بنده‌ی سل‍امتی به حساب می‌آیم، که منزجرکننده است. این انزجار، از کودکی‌ام می‌آید و خاطراتی که پدر موقع ابتل‍ای خودش یا ما به کوچک‌ترین دردها برایمان می‌ساخت. من ۷-۸ سال پیش تکلیف خودم را با درد روشن کردم. آن زمان کتاب به کتاب ایده دستگیرم می‌شد و در عین خانه‌نشینی برای خودم جهان‌بینی می‌ساختم. درست یادم نیست از چه کسی یا کجا این ایده به گوشم خورد که درد (جسمی)، روشنی‌بخش است. معقول هم بود. چون درد جسمی عینی‌تر و آنی‌تر از مسائل فکری و روحیست، با بروز و حدوثش فاصله‌ای می‌اندازد میان آدمی و باقی مسائل، با قطع شدن درد گویی از مسلم‌ترین مسئله‌ی زندگیمان رها شده‌ایم و قدرت مواجهه با (ظاهراً) کمتر از آن را در خودمان می‌بینیم. به عل‍اوه، قبول کردن اتفاقاتی که خارج از اراده‌ی ما بر ما نازل می‌شوند انرژی کمتری می‌گیرد نسبت به این که خودمان را به هر دری بزنیم که توجیهی پیدا کنیم یا مدام سؤال‍اتی از خودمان بپرسیم که جوابش را نه خودمان می‌دانیم و نه هیچکس دیگری که در دسترس است می‌داند. پس من طبیعتاً دردطلب نیستم اما در مواجهه با درد، مثل یک مهمان می‌پذیرمش.
آزمایش دیگری که پزشک تجویز کرده بود به نظر عادی آمد. حالا که یک هفته گذشته، جای سوزن نمونه‌گیری روی دستم به اندازه‌ی بند اول انگشت شست کبود شده‌است. دفعه‌ی قبل هم همین‌طور شد. شبیه یک نمایش کامل‍اً خصوصی‌ست، اگر بدانید چه می‌گویم. تصویربرداری امروز نشان داد که یک سانتی‌متر مربعی از تیروئیدم در تعریف بیماری می‌گنجد. چون و چرایش را من سر در نمی‌آورم. گوگل می‌گوید پنجاه درصد مردم همچین ناهنجاری را دارند و به ندرت مربوط به توده‌ی سرطانیست. به هر حال فردا نتایج را برای پزشک می‌برم.
شاید این هم از بندگی سل‍امتم ناشی می‌شود که سال‌هاست هر از چند گاهی تصور می‌کنم اگر بیماری صعب‌العل‍اجی بگیرم، حسرت‌هایم چیست. آن روزهای آخر سراغ چه کسی یا چه چیزی خواهم رفت؟ آدم‌ها، تکلیف آدم‌هایی که در من اثری گذاشته‌اند و شاید من هم در آن‌ها اثری داشته‌ام چه می‌شود؟
دو روز پیش (الآن که این چند کلمه را می‌نویسم ساعت ۲۳:۴۷ است و یعنی آن روز فعلاً دو روز پیش بوده و تا چند دقیقه‌ی دیگر به سه روز پیش ترفیع پیدا می‌کند. دو روز یا سه روز، من به پختگی امور در ذهنم قبل از مکتوب شدنشان اهمیت می‌دهم.) صبح زود همان‌طور که تصمیم گرفته‌بودم ا. را دعوت کردم. وقت قرار شد، در همان کافه‌ای که پاییز و زمستان سال پیش گاهی بعد از ظهر که از استخر می‌آمدم می‌نشستم آن‌جا، کتابی که در دست داشتم را می‌خواندم، چیزی می‌خوردم و گاهی سعی می‌کردم دوام صدای خنده‌ها و قهقهه‌هایی که مکرراً تمرکزم را به هم می‌زد پیش‌بینی کنم. آن روزها، آن ساعت از آن دو روز هفته روشن‌ترین اوقات زندگی‌ام بود. سیاهی مرا انتخاب کرده‌بود و من هم با غرور و احترام، او را. یادم هست که به محض تمام کردن «در ستایش بطالت» برگشتم صفحه‌ی اولش؛ آن موقع یک کلمه‌ی جدید از یک شخص دور هم مثل نور در سیاهی‌ام می‌تابید. اواسط زمستان که حالم بهتر شده بود و در تلاش بودم درس‌هایم -علی‌الخصوص معادلات دیفرانسیل- را به خیر و خوشی بگذرانم، بعد از ۶ ساعت معادلات خواندن با ماهان رفتیم در همین کافه نشستیم به شام خوردن. موقع حساب کردن که شد، من با شوخی و خنده به کسی که آهنگ‌ها را انتخاب می‌کرد اسم و رسم ا. را پیشنهاد کردم. بعداً یکی دو بار بیشتر نرفتم اما چیز به خصوصی هم نشنیدم.
بیست دقیقه زودتر رفتم آن‌جا و میزی چند نفره در کنج را انتخاب کردم. فهمیدم که با این که من تا به حال به دفعات برای ملاقات غریبه‌ها پیش‌قدم شده‌ام، هنوز که هنوز است وقتی قرار باشد کسی را برای اولین‌بار ببینم دل‌شوره و تپش قلب می‌گیرم. قبل از آمدن ا. چایی و کیک هویج سفارش دادم چون فکر می‌کردم اگر چیز قابل‌قبولی جلویم باشد که هروقت لازم شد بتوانم نگاهم را به آن مشغول کنم، خیالم راحت‌تر است. او رأس ساعت رسید، همان‌طور که انتظار داشتم. راستش، چهره‌اش درست یادم نمانده‌است. ریش و سبیل مفصل و موهای مرتبی داشت، فرم دندان‌هایش هم بامزه بود. اما چیزی شبیه یک تصویر کلی از چهره‌اش در ذهنم شکل نگرفته‌است، و این کمی مرا نگران خودم می‌کند. از رشته‌اش پرسیدم و با تسلط تمام شروع کرد به صحبت کردن. کم‌حرف نبود و به حرف آوردنش تقریباً زحمتی نداشت، برخلاف انتظارم. حتی جایی بعد از توضیحاتی که داد، مکثی کرد و از من سوالی پرسید تا صحبت را ادامه بدهم. آن موقع بود که از این که در این مورد اشتباه پیش‌بینی کرده بودم خوش‌حال شدم. بعداً با شنیدن حرف‌هایش راجع به موضوعاتی که فکر نمی‌کردم بهشان اهمیت بدهد، باز هم به وجد آمدم. مدام کامل‌تر و پیچیده‌تر از انتظارم می‌شد.
دیروز به ایده‌ای عجیب، و تا حدی اهریمنی، که چندان دور از دسترس به نظر نمی‌آمد فکر کردم؛ مثل کشیدن خط‌های بی‌هدف روی صفحه‌ی کاغذ و ناگهان ظاهر شدن طرحی ناقص در میان خطوط در هم، که با یکی دو خط دیگر به کمال می‌رسد. حالا فرض کنید آن طرح کامل، آن خطوط منتخب دیروز و خطوط مکملشان در آینده، از حیث زیبایی عالی باشد اما از لحاظ مفهوم، شوم.
من هم مثل شما، تا خودم را یاد دارم بین خیر و شر حیران بوده‌ام.