مرثیه‌ای برای خود.

اینستگرام کوفتی‌ترین جای دنیا برای یک آدم تنهای تضعیف‌شده است.

 ابتدا به شرح «آدم تنهای تضعیف‌شده» می‌پردازم٬ گرچه تابه‌حال صدبار اشاراتی به آن داشته‌ام. 

 آدم تنها که معلوم است٬ تنهاست. تنهایی یعنی بیست‌روز از آخرین‌باری که با دوستان‌ت قدم زده‌ای بگذرد٬ و در ذهنت دائم بچرخد که پس از این کدام‌شان را کجای دنیا خواهی دید. حالا شاید «دنیا» دامنه‌ی بزرگی باشد برای این سه چهار سالِ پیشِ‌رو. اما یاد گرفته‌ایم دامنه را از همان شروع کار بزرگ درنظر بگیریم که بعداً درخلال حلّ مسئله جواب‌مان تو-زرد از آب در نیاید٬ که بعد نه راهِ پیش بماند نه راهِ پس؛ مجبور شویم برگه‌ی اضافی از مراقب گدایی کنیم. تنهایی یعنی حساب کنی این‌همه شال‌گردن را برای چند نفر می‌بافی٬ و دلت بگیرد. تنهایی معانی و تعابیر زیادی دارد. حس‌ش یکی‌ست اما از جاهای مختلفی بیرون می‌زند. مثلاً من هِی می‌خوابم٬ وقتی هم بیدار باشم ثِرف‌دِنِت -که معادل فارسی آن می‌شود وِل‌گردی‌ در اینترنت- می‌کنم٬ غذا کم می‌خورم٬ و دستِ‌دلم طرف بستنی توی جایخی نمی‌رود٬ مسواک نمی‌زنم٬ فِیس‌واش و آن کِرم لیمویی صورت آخر شب -دکتر بِلتِر گرامی- را هم بی‌خیال می‌شوم؛ تنهایی‌ من این‌طوری می‌زند بیرون. 

 میم همیشه معتقد بود که انسان کِش می‌آید تااا می‌کِشندش. البته این جمله را هم کسی دیگر به میم گفته بود٬ مثل الآن که میم به من گفته و من به شما می‌گویم. حالا شما هم اجازه دارید این را به کسی دیگر -ترجیحاً کسی که دوستش دارید- بگویید. اما هیچ‌وقت از میم نپرسیدم که الاستیسیته‌ی کش هم تا یک‌جایی یاری می‌کند. بعد از مدتی کم‌کم زهوارش دَر می‌رود و تضعیف می‌شود. درواقع همین امروز این سوال به ذهن‌م رسید و امروز هم مثل تمام روزهای ماه‌های اخیر٬ میم جهت عدم پاسخ‌گویی به هرگونه سوالی غایب است. آدم تضعیف‌شده کسی‌ست که در رابطه‌ای هِی کشیده شده و هِی وِل شده است. رابطه‌اش هِی بگیر-نگیر شده؛ زهوارش دَر رفته است. آدم تضعیف‌شده دیگر نای ایستادن در رابطه‌های بگیر-نگیر را ندارد. می‌نشیند یک کناری و دنیا را از زاویه‌‌دید دستیار فیلم‌بردار نگاه می‌کند.

 آدم تنهای تضعیف‌شده همین کسی‌ست که من این‌روزها هستم و روزهای قبل از این هم بوده‌ام. برخلاف نظر برخی بزرگانِ اهلِ نظر٬ معتقدم که اینستگرام جایی‌ نیست که دروغ در آن عرضه می‌شود٬ بلکه جایی‌ست که فقط بخش‌هایی از حقیقت زندگی و تفکرات اشخاص را می‌شود فهمید. اما این خود ما هستیم که بسته به حالات روحی خودمان برداشت‌هایی گاهاً اغراق‌آمیز از تکه‌پاره‌های زندگی مردم می‌کنیم. حالا می‌توانیم برسیم به جمله‌ی اوّل؛ « اینستگرام کوفتی‌ترین جای دنیا برای یک آدم تنهای تضعیف‌شده است.» 

اما من هنوز٬ بر سرِ خُم نشسته‌ام.

آمدم٬ کنارت گرفتم٬ کنار گرفتی. می‌گویی «چند ازین بالاهای پست؟ بالابلندی حاصل نمی‌شود. ما را دوتا باید شد.»

گفتم «خَه! علم‌ها را -لاجرَم- بحث باید. اما این‌ها را نباید. این سخن را نباید الّا تسلیم٬ و بس!» 

برگرفته از خورشیدخوانی-شمس‌منقطع-

رو سطحِ جیوه‌ایِ صاف می‌بینم‌ش.

 می‌دونم که هیچ‌چیز عوض نخواهدشد. می‌دونم که فاصله از همه‌ی ما جاودان‌تره. خیلی وقت گذشته٬ اما هنوزم شب که می‌شه٬ راوند وقتی که می‌خونه «نفرین به کسی که چشم به ره مانَد»٬ دلم می‌لرزه؛ سُست شدم. خودِ قهرمانِ قصه‌هام نیستم. یک سیاهی‌لشکر خراباتی‌م. از همون هالیوودی‌هاش که توی فیلم بوکفسکی می‌نشستن توی بار و خم به ابرو نمی‌آوردن. منتظر کات و اکشن شنیدن نبودن. همیشه پیک توی دستشون بود و در فواصل زمانی منظم بالا می‌رفتن. کنار هم‌دیگه می‌نشستن اما کاری به کسی نداشتن. درواقع کنار هم‌دیگه تنهایی رو سَر می‌کردن.

می درد و می درمان، عزیز...

موارد لازم برای یک زندگی نسبتا آرام:
غربت، ساز، ژل مو، یک جفت کفش راحت زهوار دررفته، و تعداد زیادی کتاب.

خاکسترم رو بُرد.

 یه‌بار به میم گفتم «می‌دونستی اختاپوس سه‌تا قلب داره؟» شروع کرد به شرح و تفصیل که نه عزیزم٬ یه قلب بیشتر نداره که همون یه‌دونه قلب سه‌تا حفره داره و... 

 نفهمید که فقط می‌خواستم سر صحبت رو باز کنم. وگرنه٬ گوربابای اختاپوس و قلب‌ سوراخ سوراخ‌ش٬ اصن واسه همینه کسی دوس‌ش نداره.

و زندگی که جا گذاشتمش.

 شال‌گردن شیری‌رنگ هم به پایان زودرس خودش رسید؛ کم مونده‌ سه‌چهارتا دکمه از روی مانتوی قدیمی کهنه‌ی قهوه‌ای روشن -اما هنوز سرپا- رو به زور قیچی ازش بگیرم و با ظرافت خاص خودم -که در کارهای فنّی نمود بیشتری پیدا می‌کنه- ردیف کنم زیر یا روی شال‌گردن شیری‌رنگ. 

 همه‌ی این‌ها که تموم شد٬ تصمیم دارم چندتا کاموا به رنگ مورد علاقه‌ی نیلو بخرم و از مهر شروع به بافتن هدیه‌ی تولدش کنم. همیشه معتقد بودم که هدیه به افراد عزیز هیچ ارتباطی با قیمت‌ش نداره. همه‌چیز بستگی به مدت زمانی داره که با اون هدیه گذروندی. مثلا هروقت کتابی رو خوندی و توی داستان‌ش روزها زندگی کردی٬ اون وقت اجازه داری به عزیزت هدیه‌ش کنی. هدیه کردن کتاب‌های نخونده بزرگ‌ترین جنایت علیه همه‌ست. حالا با این اوصاف٬ ارزشمندترین هدیه می‌شه همونی که با دست خودت درست‌ش می‌کنی٬ یهویی نه٬ با طمأنینه و در خلال همه‌ی اغتشاش‌های ذهن‌ت درست‌ش می‌کنی. روزها و ساعت‌ها درگیرش هستی؛ با هدیه دادن‌ش میگی «هِی٬ به اندازه‌ی روزهام و بیشتر از مشغله‌هام واسم مهمی. اینُ بنداز گردن‌ت و بهش اعتماد کن.»

 

 وارد بحث ترس از تغییر نمی‌شم؛ همین بس که اپل‌آی‌دی ساختم ببینم این همه پول‌بده‌پول‌بده واسه چیه٬ دیدم واسه هیچی نیست. 

 بخند٬ بپاش٬ بِشاش٬ بَشّاش...

نکند راز مرا تلویزیون پخش کند...؟

با چه زبان و بیانی بگویم که دوست داشتم سر به تن کسی که از monday فراری‌ام داد٬ نباشد. 

 آزادی واقعاً یک‌طرفه نیست. حتی این‌که کسی در خلوت خودش به شما فکر کند٬ آزادی شما را تهدید می‌کند. از یک‌جایی به بعد اندیشیدن برای هر تدبیر آزادی‌آورنده بی‌نتیجه است. شاید فرار بهترین راه‌حل باشد. اما باز هرلحظه این ترس وجود دارد که توسط افراد نااهل خوانده شوید. ضمن اینکه با فرار از آدرس دوساله‌ی عزیز٬ افراد اهل را هم از دست می‌دهید٬ به انضمام خرابی که در تمام لینک‌ها بوجود می‌آید. اما یک چیز را خوب فهمیدم؛ آزادی در عدم سکون است. هربار احساس می‌کنم به جایی وابسته شده‌ام٬ در جایی امنیت دارم٬ جایی را تا ابد می‌خواهم٬ باید فرار کنم. آزادی در اعتماد پیدا نمی‌شود.

 بهرحال خیلی عصبانی‌م. خیلی ناراحتم٬ خیلی داغانم. خیلی دلم می‌خواهد داد بزنم سر کسی. «خطر قربانی شدن! ترجیحاً نزدیک نشوید.»

رِ بده!

امروز خیلی خیلی خوب بود. یکی از بهترین‌ها شاید. البته ما دیگر حسّ و حال اندازه گرفتن خوب و بد روزها یا آدم‌ها یا چیزها را نداریم. همین‌که روزمرگی را نقض کند و یک دل سیر بخندیم کافی‌ست تا برود بیفتد در جعبه‌ی بهترین‌ها و درش را ببیندیم بگذاریم یک گوشه٬ برای اوقات دل‌تنگی.

 کارسوق‌های دوران راهنمایی نقش پررنگی در شکل دادن به علایق علمی و شغلی من داشت. یک تعهدی همیشه داشتم و هنوز هم سنگینی‌اش را حس می‌کنم٬ در زنده نگه داشتن‌ش٬ در حفظ سبک و سیاق‌ش٬ در همکاری کردن و همکاری آموختن‌ش. می‌دانی٬ خیلی چیزها همیشه در خاطر می‌ماند٬ اما یک‌چیزهایی از کودکی آدم در «قلب‌»ش می‌ماند تا به ابد.

 امشب از من خدافظ٬ اما سال دیگر اگر عمری باقی بود٬ باز خواهم گشت. و به پیشانی خندان‌ت٬ بوسه‌ای سرخ‌رنگ خواهم زد. قربانت.

و امتداد خیابان غربت او را بُرد.

کاموای اوّلِ شال‌گردنِ دومِ تابستانِ امسال هم تمام شد. بافتن شال‌گردن یکی از آن کارهایی‌ست که کمتر از ده درصد به مقصد فکر می‌کنی و با همه‌ی وجودت از مسیر لذت می‌بری. نیمه‌شب که یک پلی‌لیست آرام و گاهی سوزناک ترتیب می‌دهی و شروع می‌کنی به بافتن٬ درحالی که به صندلی پشت میزت تکیه داده‌ای-همان صندلی که یک‌سال تمام روی‌ش می‌نشستی و برای کنکور درس می‌خواندی و تست می‌زدی و انتظار همین روزها را می‌کشیدی- نسیم گرم شب تابستانی از بیرون پنجره پرده‌ی صورتی‌رنگ را هل می‌دهد داخل و اجازه نمی‌دهد در تنهایی و سکوت دیوانه شوی٬ یک آرامش انکارنشدنی در وجودت می‌دمد. انگار که راه خوش زیستن را یافته باشی٬ با خودت می‌گویی«آزادی؛ نه دغدغه‌ی فردا و نه حسرت دیروز٬ خلق کردن و قدرت آفرینش٬ مگر آدم از زندگی چه می‌خواهد...» به موسیقی گوش می‌کنی و مطمئن هستی که تمام شب را برای شنیدن‌ و بافتن فرصت داری٬ همین‌طور تمام شب‌های بعد را.

 خیالت راحت است که اگر دستانت خسته شد یا ذهنت از تکرار بی‌وقفه‌ی رگ‌های بافتنی٬ کتابی کنار تختت هست که بی‌صبرانه انتظار خواندنش را می‌کشی. تمام شب از آن توست٬ و اگر نتوانستی از خواندن دل بکنی٬ آن‌قدر زمان داری که بیدار باشی تا کتاب٬ خودش را تمام کند. 

 اما٬ حساب‌ش را بکن که چه تنهاست٬ اگر که ماهیِ کوچک دچار آبیِ دریای بی‌کران باشد.

هنگامی که به کیمیای عشق احساسِ نیاز می‌افتد؛ همه آن دَم است.

 یک‌وقت‌هایی دلم می‌خواهد بنشینم به حال خودم غصه بخورم٬ ناله کنم٬ مرثیه سر دهم و سینه بزنم٬ های‌های گریه کنم و فین‌فین کنم و گریه کنم و فین‌فین کنم و گریه... 

 ساعاتی پیش درحال اسکرول بالا-پایین کردن توییتر بودم٬ یکی از همان خل‌وضع‌هایی که تا میبینم‌شان فالو می‌کنم٬ توییت کرده بود که «دل اگه می‌فهمید که مغز می‌شد.» این رفیق‌مان هم معلوم نیست دل‌ش کجا گیر بوده و از کدام دست روزگار سیلی خورده که به چنین حکم عالمانه‌ای پی برده است.

 آدم‌ها چیز‌های فوق‌العاده‌ای نیستند. اما وابسته که شدی٬ همه‌چیز عوض می‌شود. حالت شاعرانه این است که بعد از وابسته شدن جدایی عارض شود. این همان کمال خرابی و لهیدگی‌ست که تا ابد می‌ماند. باعث می‌شود برق و جلای هیچ‌کس به چشم نیاید٬ و به دنبال حقیقت درونی هرکس٬ آرام آرام در چشم‌‌شان نفوذ کنی. حالا چشم اگر مقدور نبود٬ در نوشته‌ها و عکس‌هایشان نفوذ می‌کنی. 

 هرگز مهارت‌٬ صبر و حوصله‌ی یک برنامه‌نویس را برای رسیدن به خواسته‌های مجازی‌اش دست کم نگیر. یا اگر درک متقابل داری٬ نفوذش را به حساب جاسوسی و پاییدن نگذار. فقط بدان که خواسته است تو را. حالا نیمی از عشق از آنِ توست. می‌توانی نیمه‌ی دیگرش را گاز بزنی٬ یا تماماً پرت‌ش کنی یک وری...

 حالت دوم شاعرانه است؛ کمال خرابی و لهیدگی‌.

با این همه ای قلب دربدر! از یاد مبر که ما - من و تو- عشق را رعایت کرده‌ایم٬ از یاد مبر که ما - من و تو- انسان را رعایت کرده‌ایم؛ خود اگر شاهکار خدا بود یا نبود. 

پیش ازین‌ش بیش ازین اندیشه‌ی عشّاق بود.

 نصف شب که می‌شد پابلیک می‌کرد ببینیم‌ش؛ یاد ایّام شباب کنیم با دیدن شمایل‌ش.

 اما چند وقتی‌ه خسیس شده؛ پرایوت شده.

بلوا شدم گاهی سر بر پا شدم؛ رویت هماره رو به بالا بود.

هرچقدر هوس می‌کنم از سفر شمال و حومه بنویسم٬ یک ندای درونی هِی می‌زند که خموش! انگار با نوشتن همه‌ی آن‌چه که تجربه کردم٬ سحرآمیزی خاص خاطرات از بین می‌رود. آخرین و زیباترین اتفاق سفر را می‌نویسم چون ذهن کندم در عین ناباوری پس از یکی دو سال همه‌چیز را فرمت می‌کند تا بتواند تروتازه به حیات نباتی خودش ادامه‌ دهد.

 «ساعت از یک نصف شب گذشته بود.» بعضی از داستان‌ها این‌طور شروع می‌شوند چون اصولاً ساعت یک نصف شب هوا تاریک تاریک می‌شود و جیرجیرک‌ها که تمام روز نفس می‌گرفتند شروع می‌کنند به جیرجیر کردن٬ گربه‌های خیابان می‌زنند به تیپ‌وتار هم و گرگ‌های کوهستان شروع می‌کنند به زوزه کشیدن. اما واقعاً همان یک یا دو نصف شب بود که پدر مشغول گرفتن سبقت‌های مرگ‌بار از تریلی‌های طویل٬ و مادر درگیر راضی کردن وی برای جلب احتیاط بیشتر بود. من هم تمام مظلومیت و خستگی‌ام را یکجا برده بودم کنار شیشه و آسمان را با چشمانم می‌جویدم. با خودم می‌گفتم این‌همه ستاره با این تراکم ممکن نیست. حتماً شیشه کثیف است و با نور ماشین‌هایی که از روبه‌رو می‌آیند توهم ستاره ایجاد می‌شود. در همین تفکرات و توهمات غرق بودم که پدر سکوت را شکست و گفت به قول نگار آسمان دیدنی‌ست؛ یکجا نگه دارم درست و حسابی نگاهی بهش بیندازیم. من را بگویید٬ در پوست خودم نمی‌گنجیدم. همان چند دقیقه پیش‌ش به این فکر کرده بودم که یک‌روز با همان یک‌نفر که همیشه در ذهنم حیّ و حاضر است اما در واقعیت نیست٬ شبانه راهی تهرانی جایی شویم و میان راه بزنیم بغل٬ زیرانداز پهن کنیم و نیم ساعتی به آسمان محشر کویر زل بزنیم.

 دقایقی گذشت٬ چندتا سبقت جان‌به‌لب‌رسان دیگر گرفتیم و در محل مناسب از ماشین پیاده شدیم. هوا به سردی کوهستان بود٬ باد نمی‌آمد٬ تنها صدا صدای جاده بود٬ و تنها روشنی روشنی چراغ‌های جاده. باقی همه آرامش بود و سکون. ایستادم سرم را بالا گرفتم٬ اما هرچه می‌چرخاندم تمام نمی‌شد. انگار تمام نیم‌کره زیر پایم بود و ۱۸۰درجه از تمام جهات محدوده‌ی دید داشتم؛ دیوانه‌ شدم.

 پدر پرسید راه‌شیری را می‌بینی؟ و با دست به یک وری اشاره کرد. اما آن‌جا سر نداشت که بگویم تا ته‌ش راه‌شیری بود. شکایت کردم که ای خویشان٬ مفرشی نزدم آورید که بر آن ممتد گردم و حُسن خلقت را در یک نظر به کمال٬ نظاره کنم. در آن اثنا که مادر می‌‌فرمود زیرانداز دم دست نیست خودت یک‌کاری‌ش بکن و خواهر «بروبابا»گویان رو به بالا سر می‌چرخاند٬ پدرجان طی یک حرکت غافل‌گیرانه بغل‌م کرد رو به آسمان؛ آن لحظه تمام دنیا در چشمان من و دستان قدرت‌مند پدر خلاصه شد. سحر و جادویی اگر باشد همین است. فضای بی‌کران را در گنبد کبود می‌دیدم و احساس کوچکی می‌کردم. پدر خندید و پرسید می‌بینی؟ گفتم محشر است٬ تابه‌حال همچین چیزی ندیده بودم. مرسی. و بعد دنیا مثل قبل‌‌ عمودی شد...

گذر زمان گاهی چقدر مهمل میشود.

دیشب در بهارخواب خانه ی روستایی و میان دو پتو از سرمای هوا مست بودم، پاک ترین آسمان را بالای سرم داشتم؛ درست مثل شب هایی که با پدر در بهارخواب خانه ی روستایی پدربزرگ میخوابیدیم، و پدر نیمه شب مرا به داخل اتاق میبرد که سردم نشود.
پدر امشب ماشین را در جاده های خلوت میتازاند و من از پشت شیشه، آسمان را به دنبال ستاره ای زیر و زبر میکنم.